Jamnik
Jamnik – krótka historia rasy
Jamnik, „dackel”, „teckel” lub „dachshund”, czyli „borsuczy pies”, to rasa, która pochodzi z Niemiec. Pierwsze wzmianki w Europie pochodzą z czasów średniowiecza. Słynne jest już chyba zdanie z XIV wieku, że „psy o krótkich nogach wchodzą o wiele łatwiej pod ziemię niż inne i są bardziej przydatne do polowań na borsuki”.
Obecnie jamnik jest hodowany w trzech odmianach wielkości: standardowej, miniaturowej i króliczej, a także w trzech odmianach sierści – są jamniki krótkowłose, długowłose i szorstkowłose. W sumie istnieje dziewięć odmian.
Do czego rasa została wyhodowana?
Jamniki to psy myśliwskie do polowań na i pod ziemią. Psy o krótkich nogach miały polować na borsuki, wchodząc głęboko w nory. Jednak nie tylko w tym się świetnie sprawdzały. Jamniki szorstkowłose pracowały przy zaganianiu dzików, a długowłose świetnie odnalazły się w aporcie. Miniaturowa odmiana była wyhodowana na lisy, ale myśliwi poszli dalej i wyhodowali jamniki na króliki, stąd i odmiana królicza.
Jamniki bardzo dobrze sprawdzają się więc jako psy norujące, ale również jako psy tropiące i gończe. Myśliwi lubią mieć tę rasę przy sobie. Jednak, odkąd zaczęto uważać, że borsuki są zbyt niebezpieczne dla jamników, nie są już one używane w celu polowania na tę zwierzynę. Obecnie są wykorzystywane głównie przy polowaniu na lisy, które skutecznie wypłaszają z nor.
Jaki jest jamnik?
To pies wszechstronny. Jamniki są bardzo wytrwałe i posiadają bardzo dobry węch. Przyjacielskie, wesołe, zwinne, energiczne i lojalne. Mają mocny charakter i bywają uparte, dlatego potrzebują konsekwentnego i cierpliwego przewodnika. Jamniki wymagają odpowiedniego, dobrego szkolenia od szczeniaka, aby nie przysparzały w przyszłości problemów. Pozytywne metody mogą przynieść wspaniałe efekty, bo to mądre psy i szybko się uczą. Są oddane ludziom, z którymi żyją pod jednym dachem. Dobrze będą się czuły z aktywnym opiekunem. Jamniki są odważne, szczególnie te szorstkowłose. Najspokojniejsze spośród jamników są natomiast jamniki długowłose.
Do czego ten pies się nie nadaje?
Jamniki nie nadają się do ciągłego życia „na kanapie”. Potrzebują dużo ruchu i zajęć męczących psi umysł. Są bardzo aktywne i energiczne. Zrobienie z jamnika typowego „kanapowca” może odbić się szybko na jego wadze i zdrowiu.
Warto zwrócić uwagę na…
Jamnik jest bardzo inteligentny i jeśli opiekun nie zajmie się szkoleniem psa, to on „wyszkoli” sobie otaczających go ludzi. Jeśli w rodzinie jest dziecko, to przy odpowiednim poprowadzeniu, jamnik może się z dzieckiem bardzo zaprzyjaźnić. Może się jednak zdarzyć, że jamnik nie będzie tolerował dzieci. Dobrze zapewnić jamnikom zabawy angażujące psi nos – bardzo je lubią.
Ciekawostki o jamniku
Jamniki to rasa o niezwykle charakterystycznym wyglądzie, znanym na całym świecie. Ich długie ciała i krótkie nogi nie są przypadkowe – zostały wyhodowane specjalnie do polowań na zwierzęta żyjące w norach, takie jak borsuki czy lisy. Ich niski profil pozwalał im śmiało wnikać w podziemne korytarze, a silne łapy były doskonałe do kopania.
Nazwa rasy pochodzi od niemieckiego słowa „Dachshund”, co dosłownie oznacza „pies borsuczy”. Choć w Polsce przyjęło się mówić „jamnik”, w wielu językach zachowana jest etymologia wskazująca na pierwotne przeznaczenie tych psów.
Jednym z najbardziej niezwykłych aspektów tej rasy jest jej różnorodność wielkości. Jamniki mogą być standardowe, miniaturowe lub królicze – zależnie od ich rozmiaru, mogą mieć różne typy sierści: krótką, szorstką lub długą, co wpływa na ich wygląd i potrzeby pielęgnacyjne.
Mimo swojego niewielkiego wzrostu, jamniki mają silną i odważną osobowość. Są znane z ich determinacji i niezależności, co może czasami stanowić wyzwanie w treningu. Są również bardzo lojalne wobec swoich właścicieli i mogą być doskonałymi stróżami, alarmującymi głośnym szczekaniem przy najmniejszym podejrzeniu niepokoju.
Jamniki są często przedstawiane w sztuce i kulturze, będąc ulubionymi tematami dla wielu twórców, od Salvador Dali po współczesnych twórców memów. Ich unikalny kształt sprawia, że są łatwo rozpoznawalne i często wykorzystywane w różnorodnych mediach.
To psy o sporych zdolnościach adaptacyjnych – świetnie radzą sobie zarówno w mieszkaniach, jak i w domach z ogrodami. Ich potrzeby energetyczne nie są aż tak wysokie, jak u niektórych innych ras myśliwskich, ale nadal potrzebują regularnych ćwiczeń, aby utrzymać zdrowie fizyczne i psychiczne.
Pod względem zdrowotnym, jamniki mogą mieć predyspozycje do problemów z kręgosłupem z powodu ich wydłużonego ciała, więc ważne jest, aby monitorować ich dietę i utrzymywać odpowiednią masę ciała, aby uniknąć dodatkowego obciążenia kręgów.
Ciekawostką jest również to, że jamniki są często wybierane jako maskotki różnych wydarzeń, co świadczy o ich dużej sympatii, jaką cieszą się wśród ludzi na całym świecie. Ich wizerunek jest często kojarzony z żartobliwym podejściem do życia, co sprawia, że są jedną z bardziej rozpoznawalnych i lubianych ras psów.
Zdjęcie: Leszek Lech, Hodowla Szyszkowe Uroczysko
Grupa FCI: Grupa IV - jamniki
Kraj pochodzenia: Niemcy
Użytkowanie: pies myśliwski
Aktywność: Duża (ocena: 5)
Plusy: lojalność, przyjacielskie nastawienie, przywiązanie do ludzi, wierność
Potencjalne minusy: są to psy uparte, potrafią bardzo donośnie szczekać, nieustępliwe
Podatność na pracę z człowiekiem: bardzo dobra (ocena: 5)
Czego wymaga praca z psem?: Dużej konsekwencji w szkoleniu.
Co kochają te psy?: Zabawę w ziemi, kopanie dziur, poszukiwanie ciekawostek w ziemi – to ich jamniczy żywioł. Jamniki lubią wszelkie zabawy angażujące ich węch
Rasa pierwotna: Nie
Socjalność: (ocena: 5)
Wymagane czesanie: tak - u jamników długowłosych, u krótkowłosych szczotkowanie, u szorstkowłosych trymowanie (ocena: 4)
Wysokość w kłębie: 17 do 25 cm