Szczepienie psów to sztuczne uodparnianie przeciwko chorobom zakaźnym. Po ich podaniu organizm pobudza układ immunologiczny do produkowania przeciwciał przeciwko określonym antygenom. Dzięki czemu organizm wytwarza odporność. Dzięki szczepieniom niektóre choroby zostały całkowicie wyeliminowane, lub występują znacznie rzadziej.
Na co szczepić
Psy powinno się szczepić na choroby:
- o bardzo ciężkim przebiegu, lub przebiegające z dużą śmiertelnością
- nie „bardzo groźne” ale bardzo powszechne i zaraźliwe dla innych psów
- zagrażające życiu ludzi (stąd obowiązkowe szczepienie na wściekliznę)
Ta grupa to tzw. szczepienia zasadnicze:
- szczepienie obowiązkowe w Polsce– wścieklizna (wirus RABV) – każdy pies musi posiadać ważne zaświadczenie o szczepieniu przeciwko wściekliźnie
- szczepienia którym powinien być poddany każdy pies:
- Parwowiroza (atenuowany wirus CPV-2),
- Nosówka (CDV),
- Choroba Rubartha (Wirusowe zapalenie wątroby, Adenowirus typ.2);
Szczepienia dodatkowe powinny być wykonywane tylko przy zwiększonym ryzyku danej choroby (m.in. podczas podróży, u psów hodowlanych); do szczepień dodatkowych zaliczamy:
- Szczepienie dodatkowe:
- Leptospiroza
- Kaszel psiarniowy
- Grzybica skóry
- Herpesiroza
Szczepienie pozostałe stanowią grupę trzecią: do której zaliczamy szczepienia przeciwko chorobom o łagodnym lub bezobjawowym przebiegu, przeciwko chorobom które same przechodzą, lub ustępują bez powikłań. Zaliczamy również do tej grupy szczepionki dające bardzo często reakcje poszczepienne, lub te których skuteczność nie jest potwierdzona.
Co ma wpływ na termin i wybór szczepienia
Kalendarz szczepień powinien być zawsze ustalany indywidualnie. To co ma bardzo istotny na niego wpływ to:
- wiek zwierzęcia (zaraz po urodzeniu szczenięta piją specjalny rodzaj mleka matki nazywany siarą. Siara zawiera wiele substancji odżywczych ważnych w dalszym rozwoju i życiu szczeniaka m.in. przeciwciała chroniące nowo narodzone zwierzę przed zarazkami z otoczenia. Przeciwciała otrzymane z siarą od matki stopniowo zanikają aż do 16 tygodnia życia).
- zarobaczenie (powinno się szczepić szczenięta i psy niedawno odrobaczone, warto zawsze wykonać badanie kału – nie każdy preparat działa na wszystko, a często jednorazowe podanie leku nie wystarcza)
- Zmiana właściciela (każda zmiana otoczenia to dla psa olbrzymi stres)
- Pochodzenie (im większe skupisko w którym przyszło na Świat szczenię, tym większa szansa na choroby zakaźne)
- Przyszłe użytkowanie (psy hodowlane, psy pracujące, psy startujące w zawodach, psy biorące udział w wystawach, psy domowe – każda z tych grup będzie miała inne potencjalne ryzyko zarażenia się chorobami zakaźnymi)
Kwarantanna
Szczenięta po porodzie nabywają odporności dzięki mleku suki. To przeciwciała zawarte w siarze, chronią je przez pierwsze tygodnie życia. Nie wiadomo jednak nigdy dokładnie jak uodporniło się dane szczenię. Wiemy, iż przeciwciała matczyne zanikają do 16 tygodnia życia. Szczenięta powinny być zaszczepione minimum dwukrotnie. Po szczepieniu występuje tzw. immunosupresja, choć co raz częściej mówi się, iż jest ona bez znaczenia. Z całą pewnością okres kwarantanny nie sprzyja prawidłowej socjalizacji.
Warto rozważyć z lekarzem weterynarii i behawiorystą wszelkie plusy i minusy każdego z rozwiązań. W przypadku wychodzenia ze szczenięciem, do czasu zakończenia szczepień należy unikać skupisk, kontaktów z chorymi psami, a także kontaktu nieszczepionych psów z obuwiem i innymi przedmiotami mającymi kontakt z ziemią, podłożem poza domem.
Jak szczepić dorosłe psy
- Pies nigdy nie szczepiony – o nieznanej historii, powinien być jednorazowo zaszczepiony przeciwko wściekliźnie, oraz dwukrotnie przeciwko chorobom zakaźnym w odstępach 3-4 tygodni. W kolejnych latach szczepienie wykonuje się co roku w przypadku wścieklizny i nie częściej niż co 3 lata w przypadku chorób zakaźnych
- Jeśli mamy pod opieką psa od okresu szczenięctwa, szczepienie przypominające przeciwko chorobom zakaźnym wykonuje się na początku drugiego roku życia, a następnie nie częściej niż co 3 lata; w przypadku wścieklizny – szczepienie wykonujemy co roku
Reakcje poszczepienne
Po każdym szczepieniu, szczególnie gdy jest to pierwsze szczepienie szczeniaka, należy dokładnie go obserwować. Mimo, że szczepionki są coraz bezpieczniejsze, nadal zdarzają się niepożądane reakcje na składniki szczepionki. Część z nich występuje w ciągu kilku sekund, minut lub godzin po podaniu preparatu. Do tzw. reakcji poszczepiennych zaliczamy:
- pokrzywkę
- wstrząs
- reakcje immunologiczne prowadzące do uszkodzenia nerek
- niedokrwistość
- zmiany miejscowe tj:
- ropnie po iniekcji
- odbarwienie włosów w miejscu podania szczepionki